تجزیه علیت آثار متقابل ژنوتیپ ومحیط در لاینهای جایگزین شده کروموزومی گندم

لاینهای جایگزین شده کروموزومی گندم کاپله در زمینه ژنتیکی گندم بهاره چینی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی برای مدت سه سال در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه مورد آزمایش قرار گرفتند.داده های مربوط به عملکرد دانه واجزاءعملکرد براساس این مفهوم که اجزاءعملکرد به ترتیب ودرمراحل مختلف تکامل گیاه بوجود می آیند ونیز با این فرض که میتوان منابع محیطی را به سه گروه مستقل ازهم تفکیک نمود،مورد تجزیه قرار گرفتند.سپس آثار متقابل ژنوتیپ ومحیط بوسیله سه جزء ضربی که مرکب از سه جزء ژنوتیپی وسه جزءمحیطی است ،ارائه گردیدند.این اجزاءبوسیله تجزیه ضریب علیت برآورد شدند.نتایج نشان داد که سهم نسبی تعداد دانه در سنبله(v2)در اثر متقابل ژنوتیپ ومحیط بیشتر از سهم نسبی تعداد سنبله در بوته(v1)ووزن دانه (v3)میباشد.همچنین مشاهده شد که حساسیت تعداد دانه در سنبله به تغییرات محیطی(r2)کمتر از دوجزء دیگر(r1وr3)است بنابراین نقش بیشتری در پایداری فنوتیپی گندم در شرایط این آزمایش دارد. تجزیه لاینهای جایگزینی نشان داد که بیشتر ژنهایی که سهم نسبی تعداد دانه در سنبله(v2) دراثر متقابل ژنوتیپ ومحیط را کنترل میکنند بر روی لاین جایگزین شده کروموزومی a6قرار دارند،وبعلاوه این لاین از عملکرد (w)قابل ملاحظه ای نیز برخورداراست.لذاتوصیه میشود که برای اصلاح همزمان عملکرد وپایداری عملکرد درگندم از کروموزوم a6استفاده شود.